ALTERNATİF Yeminli Mali Müşavirlik Anonim Şirketi 1 SALE AND LEASE BACK (SAT VE GERİ KİRALA) Bazı firmalar bir finansman aracı olarak yatırım veya sabit kıymet alışlarında Leasing şirketlerini kullanmaktadır. Bilindiği üzere leasing yolu ile finansmanda yatırımcı almayı planladığı sabit kıymet için bir leasing şirketine müracaat etmekte, leasing şirketi bu sabit kıymeti yatırımcı için satın almakta ve yatırımcıya kiraya vermektedir. Kiralama süresinin bitiminde ise bu sabit kıymet yatırımcıya cüzi bir bedelle devredilmektedir. Kira sözleşmesi sonuna kadar, kiralamaya konu varlığın mülkiyeti Leasing şirketine, kullanım hakkı ise kiracı (yatırımcı) firmaya aittir. Yatırımcı; kira sözleşmesinde öngörülen süre boyunca kira ödemelerini yapar. Bu süre içinde, malın bakım, onarım ve sigorta giderleri yatırımcıya aittir. Yatırımcı (kiracı) firma, kira ödemelerini doğrudan gider yazmaz, leasinge konu edilen iktisadi varlık için amortisman hesaplar. Genellikle sabit kıymet alımı ve yatırım amacıyla kullanılan leasing işlemlerinde vergisel bazı yükler bulunmaktadır. Ülkemizde genellikle yatırım finansmanı aracı olarak kullanılan leasing, yurtdışında nakit sıkışıklığı olan firmaların da başvurduğu yaygın bir leasing türüdür. Bu sistemde satıcı, aktifindeki bir sabit kıymeti belirlenen bir fiyattan Leasing şirketine satmakta ve sattığı bu sabit kıymeti bir leasing sözleşmesi ile geri kiralamaktadır. Böylece mülkiyet Leasing şirketine geçmekle beraber kullanım hakkı satıcı şirkette kalmakta ve böylelikle ilave bir finansman imkanı sağlanmış olmaktadır. Bu yöntemde aynı firma hem satıcı hem müşteri olmakta, aslında bir nevi sabit kıymet teminat gösterilerek kredi alınmış olmaktadır. Kira süresinin sonunda ise mülkiyet tekrar satıcıya geçmektedir. SATICI SATIŞ LEASİNG AŞ. YATIRIMCI KİRALAMA SATICI SATIŞ LEASİNG AŞ. KİRALAMA ALTERNATİF Yeminli Mali Müşavirlik Anonim Şirketi 2 2 Ağustos 2013 Tarihli Resmi Gazetede yayınlanan 6495 sayılı kanunla “sale and lease back” yani “sat ve geri kirala” sisteminin önü açılmış oldu. Bu kanun ile işletmelerin aktifinde yer alan iktisadi kıymetlerin finansal kiralama şirketlerine satılıp geri kiralanması ile Katma Değer Vergisi, Kurumlar Vergisi ve Tapu harcı yönünden büyük avantajlar sağlanmaktadır. Bu düzenleme ile Finansal Kiralama şirketlerine “sat ve geri kirala” kapsamında yapılacak teslimler KDV’den istisna tutulmuş, aynı zamanda Finansal Kiralama şirketlerine “sat ve geri kirala” kapsamında yapılacak teslimlerden doğacak kazançların %100’ü, 2 yıl aktifte bulunma şartı olmaksızın kurumlar vergisinden istisna tutulmuştur. Her ne kadar aktife kayıtlı bütün iktisadi kıymetler için “sale and lease back” kapsamında sözleşme yapılabilse de kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve tapu harcı istisnası sadece “taşınmaz” teslimleri için geçerlidir. Türk Medeni Kanununda “Taşınmaz” olarak tanımlanan ve esas niteliği bakımından bir yerden başka bir yere taşınması mümkün olmayan, dolayısıyla yerinde sabit olan mallardır. Taşınmaz mallar Türk Medeni Kanununda;  Arazi  Tapu siciline ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar,  Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler olarak sayılmıştır. Fabrika veya üretim tesislerinde kullanılan makinelerin taşınmaz olarak kabul edilip edilmeyeceği istisna uygulaması açısından önem arz etmektedir. Makinelerin sökülmesi gerektiği zaman bina veya makineler tahrip olacak veya zarar görecek ise bu makineler binanın bütünleyici parçası olarak kabul edilebilecektir. Ancak, taşınmazın zeminine veya duvara sabitlenmiş olmakla birlikte münferiden veya toplu olarak sökülüp satılması mümkün olan ve bu takdirde işletmenin sınai olma vasfını değiştirmeyen ve üretimi de aksatmayan makine ve benzeri aletler bütünleyici parça niteliğinde değerlendirilemeyeceğinden bunların satışından doğan kazanç, istisnadan yararlanamayacaktır.04.09.2013 Tayfun ŞENOL Yeminli Mali Müşavir